Stoppen met medicijnen

Het stellen van een diagnose na één psychose levert soms grote problemen op. Iemand die binnen een maand snel en succesvol met klassieke medicijnen behandeld is kan bijvoorbeeld een half jaar verminderd functioneren door de bijwerkingen! Een ander kan met dezelfde medicijnen zo goed functioneren dat er twijfel over de diagnose ontstaat. Weer een ander heeft tijdens de psychose ook vele kenmerken van een manische ontremming (met gedachten die door het hoofd razen, spreek- en dadendrang, zelfoverschatting en duidelijk verminderde behoefte aan slaap).

Wanneer (soft)druggebruik een grote rol speelt tijdens de eerste psychose moet de situatie zonder drugs opnieuw beoordeeld worden.

Er zijn ook mensen die denken dat je na een eerste psychose, door snel en braaf medicijnen te gebruiken, schizofrenie kunt voorkómen. Jammer genoeg gaat dit niet altijd op.

Al met al zijn er genoeg redenen om niet te star om te gaan met de regels over medicijngebruik. Wat dan wel?

Stoppen met medicijnen doe je in overleg. Overleg tussen patiënt, familie (direct betrokkenen) en hulpverlening (de triade genoemd) is de basis van iedere behandeling, zo ook van het experiment om met de medicijnen te stoppen.

Bekend moet zijn wat de voortekenen zijn van een naderende psychose. Soms is dat een toename van dwangverschijnselen, soms is dat een verandering in dag-nacht ritme. Voor ieder mens ligt het verschillend maar voor één persoon lijkt terugkeer van een psychose bijna altijd op de vorige keer. Familieleden en vrienden merken het soms eerder dan de patiënt zelf.

Pas als aan alle betrokkenen bekend is waar op gelet moet worden kan de medicatie stapsgewijsverminderd en gestopt worden.

Patiënten die werk hebben kunnen erg bang zijn om te stoppen met de medicijnen. Soms is het verstandig om te wachten tot een vakantieperiode

Bijwerkingen van (klassieke) medicijnen worden soms sterker gevoeld bij lagere doseringen. Middelen die helpen tegen de bijwerkingen kunnen over het algemeen beter een paar dagen later gestopt worden dan de antipsychotica.

Na langdurig (jarenlang) gebruik van hoge doseringen neuroleptica kan, bij verlaging van de dosis, tardieve dyskinesie aan het licht komen.

Bij het stoppen van sterk sederende (dempende, slaperigmakende) middelen, zoals clozapine (Leponex) en quetiapine (Seroquel) dient gewaakt te worden voor slapeloosheid met ontremming, die het terugkeren van psychose nog dramatischer kan maken dan het al is.

 

 

De basis van deze tekst schreef psychiater Jeroen van der Linden op verzoek van de stichting Nu voor Later.